Câu chuyện: Vụ sụp đổ của Three Arrows Capital – quỹ đầu cơ crypto lừng danh
Trong giai đoạn 2020–2021, khi thị trường tiền điện tử tăng trưởng thần tốc, một trong những cái tên được tôn vinh là biểu tượng của thành công chính là Three Arrows Capital (3AC). Được sáng lập bởi hai nhà giao dịch tài năng Su Zhu và Kyle Davies, 3AC nhanh chóng trở thành một trong những quỹ đầu cơ lớn nhất và quyền lực nhất trong thế giới tiền số. Họ không chỉ quản lý hàng tỷ USD tài sản mà còn đóng vai trò chủ chốt trong nhiều dự án blockchain đình đám. Nhưng chỉ trong vài tháng của năm 2022, toàn bộ đế chế này đã sụp đổ, để lại một trong những thảm họa tài chính lớn nhất trong lịch sử thị trường crypto.
3AC được thành lập năm 2012 tại Singapore, ban đầu tập trung vào giao dịch ngoại hối và các sản phẩm tài chính truyền thống. Nhưng từ 2018, khi bitcoin và các tài sản kỹ thuật số dần trở nên phổ biến, quỹ này chuyển hướng mạnh mẽ sang tiền điện tử. Su Zhu, với phong thái tự tin, thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội để chia sẻ các quan điểm lạc quan về thị trường, trong khi Kyle Davies tập trung vào quản lý mối quan hệ với đối tác và nhà đầu tư.
Nhờ những đợt tăng giá thần kỳ của bitcoin, ether và các token DeFi, 3AC nhanh chóng tích lũy khối tài sản hàng tỷ USD, đầu tư lớn vào những dự án như Solana, Avalanche, Terra, Axie Infinity và nhiều nền tảng Web3 khác. Họ vay vốn khắp nơi, từ các quỹ lending, sàn giao dịch, đến các nhà đầu tư tổ chức, để đòn bẩy danh mục đầu tư lên mức khổng lồ.
Nhưng mô hình của 3AC phụ thuộc gần như hoàn toàn vào niềm tin rằng thị trường tiền điện tử sẽ tiếp tục đi lên. Họ vay nhiều, đặt cược lớn, mà ít dự phòng cho những cú sốc. Đầu năm 2022, thị trường bắt đầu lao dốc. Sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra/Luna đã gây ra cú sốc đầu tiên: 3AC đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào Luna và UST, mất gần như toàn bộ số tiền đó khi hệ sinh thái này sụp đổ.
Dù vậy, giới đầu tư vẫn tin rằng 3AC đủ lớn và thông minh để chống chọi. Nhưng thực tế, khoản lỗ từ Luna chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Vì vay vốn với tỷ lệ đòn bẩy cao, họ không còn đủ tài sản thế chấp để duy trì các khoản vay. Các đối tác bắt đầu yêu cầu hoàn trả, các sàn giao dịch thanh lý tài sản thế chấp, và một hiệu ứng domino xuất hiện.
Vào tháng 6 năm 2022, 3AC chính thức vỡ nợ, không trả được khoản vay 670 triệu USD của Voyager Digital, rồi lần lượt bị nhiều chủ nợ khác kiện tụng. Các nhà quản lý phá sản được chỉ định để xử lý tài sản của công ty phát hiện ra một “lỗ đen” tài chính khổng lồ. Hai nhà sáng lập biến mất khỏi công chúng, thậm chí bị cáo buộc trốn tránh hợp tác điều tra.
Sự sụp đổ của 3AC đã kéo theo một loạt công ty khác cùng lao đao, từ các nền tảng lending như Voyager, BlockFi, đến sàn giao dịch FTX cũng chịu áp lực vì liên đới. Câu chuyện của 3AC đã trở thành một bài học điển hình về sự kiêu ngạo, rủi ro đòn bẩy, và tính mong manh của những đế chế tài chính xây dựng trên nền móng mỏng manh.
Bài học đúc kết
Sự tự tin thái quá và phụ thuộc vào đòn bẩy có thể khiến ngay cả những quỹ lớn nhất sụp đổ nhanh chóng. Trong một thị trường biến động như crypto, không ai miễn nhiễm với rủi ro. Nhà đầu tư cần tỉnh táo trước những câu chuyện thành công rực rỡ, và hiểu rằng đằng sau các con số ấn tượng có thể là những rủi ro khổng lồ không được công bố. Quản lý rủi ro và đa dạng hóa luôn quan trọng hơn những khoản lãi ngắn hạn.
FAQ
Q1: Three Arrows Capital là gì?
Một quỹ đầu cơ được thành lập năm 2012, ban đầu giao dịch ngoại hối, sau đó chuyển sang tiền điện tử và trở thành một trong những quỹ lớn nhất thị trường.
Q2: Ai sáng lập 3AC?
Su Zhu và Kyle Davies, hai cựu bạn học có nền tảng về tài chính và giao dịch chuyên nghiệp.
Q3: 3AC đầu tư vào những dự án nào?
Họ đầu tư vào nhiều dự án lớn như Solana, Avalanche, Terra/Luna, Axie Infinity, DeFi và NFT.
Q4: Vì sao 3AC sụp đổ?
Do đầu tư quá mạo hiểm, sử dụng đòn bẩy cao, thua lỗ nặng từ sự sụp đổ của Terra/Luna và không đủ thanh khoản để trả nợ.
Q5: 3AC nợ bao nhiêu tiền?
Ít nhất hàng tỷ USD, với khoản vay lớn nhất là 670 triệu USD từ Voyager Digital mà họ không trả được.
Q6: Hai nhà sáng lập giờ ở đâu?
Sau khi quỹ phá sản, họ biến mất khỏi công chúng và bị các chủ nợ cùng tòa án truy tìm, cáo buộc họ không hợp tác.
Q7: Sự sụp đổ của 3AC ảnh hưởng đến ai?
Gây ra hiệu ứng domino, khiến nhiều công ty lending, sàn giao dịch và nhà đầu tư nhỏ lẻ bị thiệt hại nặng nề.
Q8: Bài học chính từ vụ 3AC là gì?
Không ai quá lớn để thất bại. Kiêu ngạo, thiếu minh bạch và sử dụng đòn bẩy quá mức có thể xóa sổ cả những quỹ được ca ngợi nhất.
Nếu bạn muốn, mình có thể kể tiếp về các vụ việc khác như sự sụp đổ của BlockFi, vụ hack Ronin, hay cơn sốt ICO 2017. Bạn chỉ cần nói chủ đề, mình sẽ tiếp tục.
