25 thương hiệu Mỹ có vốn hóa lớn nhất không chỉ là những cái tên quen thuộc như Apple, Microsoft, hay Nvidia, mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và sức mạnh kinh tế toàn cầu. Với tổng vốn hóa hàng chục nghìn tỷ USD, các thương hiệu này dẫn đầu từ công nghệ, bán lẻ đến tài chính, tạo ra tác động sâu rộng tại Việt Nam và khắp thế giới. Làm thế nào để họ duy trì vị thế dẫn đầu? Bài viết này sẽ khám phá hành trình phát triển, mô hình kinh doanh, đội ngũ sáng lập, và những chiến lược độc đáo của các gã khổng lồ này, đồng thời mang đến bài học cho các doanh nghiệp Việt Nam đang mơ về vị thế toàn cầu!
Apple: Vị vua công nghệ toàn cầu
Apple, với vốn hóa khoảng 3,67 nghìn tỷ USD (tháng 2/2025), là công ty giá trị nhất Mỹ. Thành lập năm 1976 bởi Steve Jobs, Steve Wozniak và Ronald Wayne, Apple nổi tiếng với iPhone, MacBook và dịch vụ như Apple Music. Mô hình kinh doanh dựa trên sản xuất phần cứng cao cấp và dịch vụ số, đạt doanh thu 383 tỷ USD năm 2023. Tại Việt Nam, Apple mở cửa hàng chính thức và hợp tác với các nhà phân phối. Đội ngũ lãnh đạo, do Tim Cook dẫn dắt, đầu tư mạnh vào AI và dịch vụ. Apple đối mặt với thách thức từ thuế nhập khẩu của chính quyền Trump và cạnh tranh từ Samsung.
Nvidia: Ngọn cờ đầu AI
Nvidia, với vốn hóa 3,4 nghìn tỷ USD, dẫn đầu ngành bán dẫn nhờ GPU và AI. Thành lập năm 1993 bởi Jensen Huang, công ty đạt doanh thu 60,9 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên bán chip và cấp phép công nghệ, phục vụ AI, game và trung tâm dữ liệu. Nvidia hợp tác với các công ty Việt Nam trong ngành điện tử. Đội ngũ lãnh đạo đầu tư mạnh vào R&D, nhưng công ty phải quản lý rủi ro từ biến động thị trường AI, đặc biệt sau khoản lỗ 600 tỷ USD vào tháng 1/2025 do cạnh tranh từ DeepSeek (Trung Quốc).
Microsoft: Đế chế phần mềm và đám mây
Microsoft, với vốn hóa 3,03 nghìn tỷ USD, là gã khổng lồ phần mềm. Thành lập năm 1975 bởi Bill Gates và Paul Allen, Microsoft đạt doanh thu 211 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên Windows, Office, Azure và AI (Copilot). Microsoft đầu tư vào startup Việt Nam và đám mây tại khu vực. Đội ngũ lãnh đạo, do Satya Nadella dẫn dắt, chi 80 tỷ USD cho trung tâm dữ liệu AI năm 2025. Microsoft cần cạnh tranh với Amazon AWS và quản lý căng thẳng với OpenAI.
Alphabet (Google): Người khổng lồ tìm kiếm
Alphabet, với vốn hóa 2,18 nghìn tỷ USD, vận hành Google và YouTube. Thành lập năm 1998 bởi Larry Page và Sergey Brin, Alphabet đạt doanh thu 307 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên quảng cáo, đám mây và AI (Bard). Alphabet có văn phòng tại Việt Nam, hỗ trợ quảng cáo số. Đội ngũ lãnh đạo đầu tư vào năng lượng tái tạo từ 2017. Alphabet cần cạnh tranh với Microsoft và các quy định về quyền riêng tư.
Amazon: Vua thương mại điện tử
Amazon, với vốn hóa 1,83 nghìn tỷ USD, là nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất. Thành lập năm 1994 bởi Jeff Bezos, Amazon đạt doanh thu 574 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên e-commerce, AWS và Prime Video. Amazon có mặt tại Việt Nam qua AWS và thương mại điện tử. Đội ngũ lãnh đạo đối mặt với vụ kiện chống độc quyền từ FTC năm 2023. Amazon cần quản lý chi phí robot hóa kho bãi và cạnh tranh với Shopee.
Meta Platforms: Mạng xã hội và AI
Meta, với vốn hóa 1,57 nghìn tỷ USD, vận hành Facebook, Instagram và WhatsApp. Thành lập năm 2004 bởi Mark Zuckerberg, Meta đạt doanh thu 134 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên quảng cáo và AI (Llama 3). Meta chi 72 tỷ USD cho AI và trung tâm dữ liệu năm 2025. Tại Việt Nam, Meta hỗ trợ quảng cáo số. Công ty cần quản lý chi phí đầu tư AI và cạnh tranh với TikTok.
Berkshire Hathaway: Gã khổng lồ đầu tư
Berkshire Hathaway, với vốn hóa 967 tỷ USD, là tập đoàn đầu tư của Warren Buffett. Thành lập năm 1839, công ty sở hữu Geico và Dairy Queen. Mô hình kinh doanh dựa trên đầu tư dài hạn, đạt doanh thu 364 tỷ USD năm 2023. Berkshire có kế hoạch đầu tư tại Việt Nam qua các quỹ. Công ty cần quản lý rủi ro kế thừa khi Buffett không còn lãnh đạo.
Tesla: Tiên phong xe điện
Tesla, với vốn hóa 998 tỷ USD, sản xuất xe điện và pin. Thành lập năm 2003 bởi Martin Eberhard và Marc Tarpenning, Tesla đạt doanh thu 96,7 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh tích hợp dọc, từ sản xuất đến sạc. Tesla có kế hoạch vào Việt Nam qua các trạm sạc. Đội ngũ lãnh đạo, do Elon Musk dẫn dắt, đầu tư vào tự lái. Tesla cần cạnh tranh với BYD và quản lý chi phí sản xuất.
Broadcom: Bán dẫn và AI
Broadcom, với vốn hóa 1,29 nghìn tỷ USD, sản xuất chip và phần mềm. Thành lập năm 1961, Broadcom đạt doanh thu 35,8 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên chip AI và mua lại VMware (69 tỷ USD). Broadcom hợp tác với các công ty Việt Nam trong ngành điện tử. Công ty cần cạnh tranh với Nvidia và TSMC.
Eli Lilly: Dược phẩm đổi mới
Eli Lilly, với vốn hóa 749 tỷ USD, sản xuất thuốc điều trị tiểu đường. Thành lập năm 1876 bởi Eli Lilly, công ty đạt doanh thu 34,1 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên R&D và xuất khẩu. Lilly có văn phòng tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Novo Nordisk trong thị trường thuốc béo phì.
JPMorgan Chase: Ngân hàng lớn nhất Mỹ
JPMorgan Chase, với vốn hóa 800 tỷ USD, là ngân hàng hàng đầu. Thành lập năm 2000 qua sáp nhập, công ty đạt doanh thu 158 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên lãi suất và dịch vụ tài chính. JPMorgan có chi nhánh tại Việt Nam. Đội ngũ lãnh đạo, do Jamie Dimon dẫn dắt, đầu tư vào ngân hàng số. Công ty cần quản lý rủi ro tài chính toàn cầu.
Walmart: Bán lẻ khổng lồ
Walmart, với vốn hóa 757 tỷ USD, là nhà bán lẻ lớn nhất thế giới. Thành lập năm 1962 bởi Sam Walton, Walmart đạt doanh thu 648 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên bán lẻ giá thấp và thương mại điện tử. Walmart có kế hoạch vào Việt Nam qua hợp tác. Công ty cần cạnh tranh với Amazon và cải thiện logistics.
Oracle: Dẫn đầu đám mây
Oracle, với vốn hóa 657 tỷ USD, cung cấp phần mềm và đám mây. Thành lập năm 1977 bởi Larry Ellison, Oracle đạt doanh thu 49,9 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên dịch vụ đám mây. Oracle có văn phòng tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Microsoft Azure và AWS.
Visa: Thanh toán toàn cầu
Visa, với vốn hóa 608 tỷ USD, là mạng lưới thanh toán hàng đầu. Thành lập năm 1958, Visa đạt doanh thu 32,6 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên phí giao dịch. Visa hợp tác với các ngân hàng Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Mastercard và các ví điện tử.
Netflix: Vua streaming
Netflix, với vốn hóa 532 tỷ USD, là nền tảng streaming lớn nhất. Thành lập năm 1997 bởi Reed Hastings và Marc Randolph, Netflix đạt doanh thu 33,7 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên thuê bao và nội dung số. Netflix có mặt tại Việt Nam qua dịch vụ streaming. Công ty cần cạnh tranh với Disney+ và sản xuất nội dung địa phương.
Mastercard: Thanh toán số
Mastercard, với vốn hóa 507 tỷ USD, xử lý giao dịch toàn cầu. Thành lập năm 1966, công ty đạt doanh thu 25,1 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên phí giao dịch. Mastercard hợp tác với các ngân hàng Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Visa và các fintech mới.
Exxon Mobil: Năng lượng truyền thống
Exxon Mobil, với vốn hóa 495 tỷ USD, là công ty dầu khí lớn. Thành lập năm 1999 qua sáp nhập, Exxon đạt doanh thu 344 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên khai thác và phân phối dầu. Exxon có dự án tại Việt Nam. Công ty cần đầu tư vào năng lượng xanh để đáp ứng xu hướng bền vững.
Costco Wholesale: Bán lẻ thành viên
Costco, với vốn hóa 430 tỷ USD, vận hành mô hình kho thành viên. Thành lập năm 1983 bởi James Sinegal và Jeffrey Brotman, Costco đạt doanh thu 242 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên phí thành viên và bán hàng số lượng lớn. Costco có kế hoạch vào Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Walmart.
Johnson & Johnson: Sức khỏe toàn cầu
Johnson & Johnson, với vốn hóa 379 tỷ USD, sản xuất thuốc và thiết bị y tế. Thành lập năm 1886, công ty đạt doanh thu 85,1 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên R&D và bán lẻ. Johnson & Johnson có văn phòng tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Pfizer.
Procter & Gamble: Hàng tiêu dùng
Procter & Gamble, với vốn hóa 370 tỷ USD, sở hữu Tide và Pampers. Thành lập năm 1837 bởi William Procter và James Gamble, công ty đạt doanh thu 82 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên sản xuất và bán lẻ. P&G có nhà máy tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Unilever.
UnitedHealth: Chăm sóc sức khỏe
UnitedHealth, với vốn hóa 350 tỷ USD, là tập đoàn bảo hiểm y tế. Thành lập năm 1977 bởi Richard Burke, công ty đạt doanh thu 371 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên bảo hiểm và dịch vụ y tế. UnitedHealth có kế hoạch hợp tác tại Việt Nam. Công ty cần quản lý chi phí y tế.
Home Depot: Bán lẻ cải tạo nhà
Home Depot, với vốn hóa 340 tỷ USD, là nhà bán lẻ cải tạo nhà. Thành lập năm 1978 bởi Bernard Marcus và Arthur Blank, công ty đạt doanh thu 152 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên bán lẻ và dịch vụ. Home Depot có kế hoạch vào Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Lowe’s.
Coca-Cola: Đồ uống toàn cầu
Coca-Cola, với vốn hóa 270 tỷ USD, là thương hiệu đồ uống hàng đầu. Thành lập năm 1886 bởi John Pemberton, công ty đạt doanh thu 45,7 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên sản xuất và phân phối. Coca-Cola có nhà máy tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với PepsiCo.
Bank of America: Tài chính toàn diện
Bank of America, với vốn hóa 260 tỷ USD, cung cấp dịch vụ ngân hàng. Thành lập năm 1998 qua sáp nhập, công ty đạt doanh thu 98,5 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên lãi suất và phí dịch vụ. Bank of America có chi nhánh tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với JPMorgan.
Pfizer: Dược phẩm tiên phong
Pfizer, với vốn hóa 250 tỷ USD, sản xuất thuốc và vaccine. Thành lập năm 1849 bởi Charles Pfizer và Charles Erhart, công ty đạt doanh thu 58,5 tỷ USD năm 2023. Mô hình kinh doanh dựa trên R&D và xuất khẩu. Pfizer có văn phòng tại Việt Nam. Công ty cần cạnh tranh với Moderna.
Kết luận: Bài học từ các thương hiệu Mỹ
25 thương hiệu Mỹ có vốn hóa lớn nhất năm 2025, từ Apple đến Pfizer, thể hiện sức mạnh của đổi mới, chiến lược toàn cầu và đầu tư công nghệ. Các mô hình kinh doanh đa dạng, từ công nghệ, bán lẻ đến tài chính, cho thấy sự linh hoạt của doanh nghiệp Mỹ. Đội ngũ sáng lập và lãnh đạo đã tận dụng AI, thương mại điện tử và M&A để thâm nhập thị trường Việt Nam qua các dự án như nhà máy Apple, AWS và Coca-Cola. Tuy nhiên, các công ty cần vượt qua thách thức về quy định, cạnh tranh quốc tế và bền vững. Những câu chuyện này là nguồn cảm hứng cho doanh nghiệp Việt Nam trong hành trình xây dựng thương hiệu toàn cầu.
